Üniversitemiz Personel Dairesi Başkanlığı Eğitim Şube Müdürlüğü tarafından akademik ve idari personele yönelik “Bitkisel İlaçlara Bakış” konulu hizmet içi eğitim düzenlendi.
Eğitim Şube Müdürü Aydın Kayaer’in moderatörlüğünü yaptığı çevrim içi eğitim programına Üniversitemiz Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yücel Gelişli, Genel Sekreter Yardımcısı ve Personel Daire Başkanı Mehmet Ali Özkan ve konuşmacı olarak Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan katıldı.
Eğitim Şube Müdürü Aydın Kayaer, programın açılış konuşmasında, 96. hizmet içi eğitim ile 2022 yılının son programını düzenlediklerini belirterek, “Başta bizlere katkısını esirgemeyen Rektörümüz Prof. Dr. Musa Yıldız olmak üzere, Üniversitemiz Genel Sekreter Yardımcısı ve Personel Daire Başkanı Mehmet Ali Özkan’a, GUZEM, Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı ve Basın Yayın Halkla İlişkiler Müdürlüğü’nün değerli yöneticileri, personeli ve öğrencilerine ve emeğe geçen tüm üniversitemiz mensuplarına ve katılımlarından dolayı Bartın Üniversitesi akademik ve idari personeline bizlere kattığı değerden dolayı çok teşekkür ediyorum” dedi.
Üniversitemiz Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yücel Gelişli, yaptığı teşekkür konuşmasında Gazi Üniversiteli olmanın bir ayrıcalık olmasının yanı sıra zor olduğunu belirterek, Gazili olmanın pek çok zorluğu göğüsleyerek layıkıyla savunmanın önemli bir kimlik unsuru olduğunu vurguladı. Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yücel Gelişli sözlerine şöyle devam etti: “Kuruluşu 1982 olan fakat geçmişi 1926’ya uzanan Türkiye’nin pek çok alanda ilk on üniversitesinden biri olarak köklü ve seçkin bir üniversiteyiz. Üniversitemizin 96. kuruluş yıldönümü münasebeti ile yoğun bir program gündemimiz oldu, eğitimler verildi, konferanslar yapıldı, çeşitli etkinlikler gerçekleştirildi. Bugün, çok dikkatli kullanılması gereken bitkisel ilaçlarla ilgili Üniversitemiz Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan bizlere işin uzmanı olarak kıymetli bilgiler verecek. Kendilerine katkılarından dolayı çok teşekkür eder, hepiniz programımıza hoş geldiniz.”
Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan, bitkisel ilaç konusunun ülkemizde ve dünyada son derece suistimale açık bir konu olduğunu söyledi. Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan, geçmiş çağlardan itibaren insanoğlunun bitkileri hem gıda hem şifa amaçlı kullandığını belirterek, "Dünya ve ülkemizde resmiyette böyle bir kavram var, ülkemizde Anadolu halk hekimliği olarak ifade edilmektedir. Hastalıklarını bu yazılı olmayan ata kaynaklarından öğrendiği gibi tedavi etmiş. Mesela bir bitkiyi lapa haline getirip romatizması olan bölgeye koyarak şifa bulmuş. Bizim için bu bilgi değerlidir, araştırmaya başlamak için kıymetli bir veri oluşturmaktadır. Genelde halk eğitim uygulamasında kullanılan yöntemleri dikkate alırız. Dünyada ise Çin, Hindistan, Japonya gibi kadim medeniyetlerden günümüze gelmiş, yazılı kaynağa sahip olması ile halk hekimliğinden ayrılan bir geleneksel tıp sistemi var” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan, dünya coğrafyasına bakıldığında Avrupa kıtasında 8 bin tür bitki varken sadece ülkemizde 12 bin çeşit bitki olduğunu ve bunların çoğunun endemik yani sadece ülkemizde yetişen bitki türleri olduğunu vurguladı. Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan, bunun bizler için büyük bir zenginlik olduğunu ve bu zenginlikten ilaç adayı ürünler çıkarabilmemiz gerektiğini ifade ederek, konuşmasına şöyle devam etti: “Biz her türlü biyolojik kaynağı ilaç hammaddesi olarak kullanıyoruz. Bir ilaç üretebilmek için en az 10 bin aday ile araştırmaya başlarız ve en az on yıllık bir sürenin sonunda patent alma, izin sürecine gelebiliriz. Türkiye’de çok kıymetli çalışmalar olmasına rağmen henüz orijinal ilaç molekülü bulamadık. Bu hem çok meşakkatli hem de bütçe isteyen bir alan. Düşününki Pfizer adlı ilaç firmasının yalnızca bir yıllık Ar-Ge bütçesi bizim ülkemizin milli bütçesi kadar.”
GETAT’ın kuruluşu ve fonksiyonları hakkında söz eden Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan, şu bilgileri kaydetti: “2014 yılında GETAT olarak adlandırdığımız Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp ile ülkemizde bu alanda yasal bir mevzuat getirilerek hem tedavi hizmetlerinin geliştirilmesi ve sağlanması hem de merdiven altı ürünlerin ortadan kaldırılması ve ilgili hizmetlerin denetime tabi tutularak halkın suistimal yaşamasının önüne geçilmesi amaç edilmiştir. Özellikle internette bu alana dair şifa dağıttığını iddia eden o kadar çok kitap, fitoterapiye ilişkin ürünler, bitkisel ilaçlar, takviye edici gıdalar mevcuttur ki inanın bunların neredeyse tamamı sahte. Bunlara kesinlikle itibar etmeyiniz. Bir başka sıkıntı aktarlarımız, Osmanlı zamanındaki şifalı bitki reçetelerinin hazırlandığı, tedavi unsuru olan aktar fonksiyonu değişti. Aktarların bu rolleri sahiplenmesine gerek yok. Biz bu uygulamaları istemiyoruz. Bunlar para kazanmaya yönelik ticari bir sektör. Biz bu ürünleri alıp analiz ettiğimizde çok vahim sonuçlarla karşılaşıyoruz. Bitkisel denilen ürünlerde yüksek oranda kimyasal katkılar, içeriğin belirtilen dozajlardan az olduğunu ya da hiç olmadığını, belirtilenden başka içerikler kullanıldığını tespit ediyoruz. Her derde deva deniliyor, alternatif tıp deniliyor. Biz bunları kabul etmiyoruz, tıbbın alternatifi olmaz.”
Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlkay Erdoğan Orhan İlkay, geleneksel tıp sistemleri, doğal biyoaktif moleküller, ilaç keşfinde önemli doğal kaynaklar, geleneksel ve bilimsel fitoterapi, tarladan hastaya bitkisel ilaç üretimi, bitkisel ürün pazarında yer alan ürünler, Türkiye’de bitkisel tıbbi ürünler, geleneksel bitkisel tıbbi ürünler, bitkisel ürünlerdeki sorunlar, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın taklit ve tağşiş tespit ettiği ürünler konu başlıkları ile sunum eşliğinde katılımcılara detaylı bilgi verdi.
“Bitkisel İlaçlara Bakış” konulu hizmet içi eğitim programı Genel Sekreter Yardımcısı ve Personel Daire Başkanı Mehmet Ali Özkan’ın katılımcılara ve konuşmacı konuğa teşekkürlerini iletmesi ile sona erdi.
Haberin videosu için tıklayınız.
