Üniversitemiz Personel Dairesi Başkanlığı Eğitim Şube Müdürlüğü tarafından 12’incisi düzenlenen Türk Dünyasının Öncü Bilim İnsanları Seminerinde “Ali Kuşçu (1474)” konusu ele alındı. Moderatörlüğünü Eğitim Şube Müdürü Aydın Kayaer’in yaptığı “Ali Kuşçu (1474)” konulu hizmet içi eğitim programına konuşmacı olarak Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Hasan Umut katıldı. 

Eğitimin açılış konuşmasını gerçekleştiren Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Musa Yıldız, “Başta astronomi, dil bilim ve matematik alanında olmak üzere çeşitli alanlarda önemli çalışmaları bulunan Ali Kuşçu, Semerkand’da dünyaya gelmiştir. Döneminin önemli bilim insanları olan Uluğ Bey, Kadızâde-i Rûmîi Gıyâsüddîn Cemşîd el-Kâşî gibi kişilerden matematik ve astronomi dersleri almıştır. Ortaya koyduğu eserleri, fikirleri ve buluşları ile günümüzde halen adından sıklıkla söz ettirmektedir. Ali Kuşçu’nun hayatı, yetiştiği çevre ve ilmî serüveniyle verdiği eserler üzerine çalışmalarımı derlediğim 'Ali Kuşçu ve İstiare Risalesi' adlı kitabımda kendisinin dünya ilmine ne denli katkı sunduğuna değindim ve bilgelik yönünü ortaya koymaya çalıştım. Üniversitemiz olarak dünya tarihine damgasını vuran ilim insanlarına değinmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Hasan Umut, günün manidarlığına dikkat çekerek “Böyle bir günde konuşmak çok manidar. Tarihi kayıtlara göre bugün Ali Kuşçu’nun vefatının yıl dönümü. Bu yönüyle eğitimimiz ayrı bir anlam ifade ediyor” dedi. Ali Kuşçu’nun çok farklı disiplinlerde yetkin eserler veren bir bilim insanı olduğunu ifade eden Dr. Hasan Umut, “Küresel açıdan bakıldığında en seçkin âlimlerden birisi olduğunu söylemek abartı olmayacaktır. Ali Kuşçu, farklı bilim dallarına ilgi duyulan ve çalışmalar yapılan, bilimsel birikimin zengin sayılabileceği bir ortam olan Semerkand’da yetişmiştir. Ali Kuşçu’nun bilhassa matematik ve astronomi olmak üzere birçok alana ilgisi bulunmaktadır” şeklinde konuştu.

Ali Kuşçu’nun nitelikli bir altyapısının bulunduğunun altını çizen Dr. Hasan Umut, sözlerine şöyle devam etti: “On beşinci yüzyılda Uluğ Bey’in bulunduğu bölgede özellikle matematik bilimine büyük bir ilgi vardı. Önemli bilim insanları çalışmalar gerçekleştiriyordu. Ali Kuşçu da onlardan dersler almıştır. Sağlam bir altyapı edinmiştir. Ali Kuşçu’nun hayatında önemli dönüm noktaları bulunmaktadır. O dönemde rasathaneler bilim yuvası olmuştur. Bu rasathaneler astronomik bilgilerin üretilmesinde çok önemli konumdadır. Ali Kuşçu’nun da Semerkand’da oldukça nitelikli bir eğitim aldığını söyleyebiliriz. Böyle bir ortamda yetişip yetkin bir âlim olmuştur.”

Dr. Hasan Umut, Semerkand bölgesinde yapılan çalışmaların ve Ali Kuşçu’nun ortaya koyduğu eserlerin küresel etkilerinin olduğunu söyledi. Semerkand’ın astronomik birikiminin önemine değinen Umut, Ali Kuşçu’nun farklı coğrafyalara da katkıları olduğuna vurgu yaptı. Ali Kuşçu’yu anlamanın Osmanlı bilimini anlamak için de önemli ve gerekli olduğunu dile getiren Dr. Hasan Umut, “Eserleri farklı dillere çevrilmiştir. Çalışmaları genç âlimlerin ilgilerini bekliyor. Eserleri üzerine çok daha fazla çalışmak gerekiyor. Bilginin peşinden koşmak ve kendisinden ilham almak çok önemli. Küresel ölçüde ortaya koyduğu tecrübelerinden faydalanmanın araştırmacılar için önemli bir motivasyon kaynağı olacağına inanıyorum” diye konuştu.

Eğitimin ardından gerçekleştirilen soru-cevap bölümünde ise Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Hasan Umut, katılımcıların sorularına cevap verdi. Soru-cevap bölümünün ardından eğitim sona erdi.

Eğitim videosu için tıklayınız

https://www.youtube.com/watch?v=CSYSoIglDKY