Türkiye Cumhuriyeti Gence Başkonsolosluğu, Gence Devlet Üniversitesi ve Üniversitemiz tarafından “Türkiye ve Azerbaycan Milli Şairlerinin Gözüyle Çanakkale Zaferi ve İstiklâl Marşı” adlı panel düzenlendi. Çevrim içi olarak gerçekleştirilen programa Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Bekir Buluç’un yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti Gence Başkonsolosu Dr. Zeki Öztürk, Gence Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Pervin Kerimzade, panelistler, öğretim elemanları ve öğrenciler katıldı.
Türkiye ile Azerbaycan milli marşları ile başlayan program, açılış konuşmalarıyla devam etti. Programın ilk açılış konuşmasını Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Bekir Buluç yaptı. Prof. Dr. Bekir Buluç, bu programın “iki devlet, bir millet” anlayışının en önemli göstergelerinden biri olduğunu söyledi. Çanakkale Zaferi’nin dünya tarihinde eşine rastlanmayan bir zafer olduğunu ifade eden Prof. Dr. Bekir Buluç, bu zaferin Milli Mücadele’nin ilham kaynağı olduğunu söyledi. İstiklâl Marşı’nın “korkma” şeklinde başladığına dikkat çeken Prof. Dr. Bekir Buluç, bu telkinin her türlü tekniğe karşı durmayı ve zafere olan inancı pekiştirdiğini dile getirdi. Prof. Dr. Bekir Buluç, Çanakkale’yi anlamadan Milli Mücadele’yi, Akif’in Çanakkale destanını anlamadan da İstiklâl Marşı’nı anlamanın mümkün olmadığını söyledi.
Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Bekir Buluç, Karabağ’da, Çanakkale ve Milli Mücadele’de olduğu gibi birlik ve beraberlik içinde aynı ruhun yaşandığını dile getirdi. Prof. Dr. Bekir Buluç, bu kardeşlik ve birliğin önünde hiçbir gücün duramayacağının son yaşanan hadiselerle daha iyi ortaya çıktığını vurguladı. Prof. Dr. Bekir Buluç, programın düzenlenmesindeki katkılarından dolayı Gence Başkonsolosu Dr. Zeki Öztürk’e, Gece Devlet Üniversitesi Rektörlüğüne ve Prof. Dr. Gıyasettin Aytaş’a teşekkür etti.
Türkiye Cumhuriyeti Gence Başkonsolosu Dr. Zeki Öztürk, Çanakkale Savaşı’nda İslam dünyasından ve Azerbaycan’dan kardeşlerimizin de yer aldığı ordunun 250 bin şehit verdiğini ifade etti. Mehmet Âkif Ersoy’un Çanakkale zaferini, Çanakkale şiiri ile destanlaştırdığını dile getiren Dr. Zeki Öztürk, Ahmed Cevad’ın Çırpınırdı Karadeniz şiirini aynı dönemde yazdığını hatırlattı.
Mehmet Âkif Ersoy’un Azerbaycan’daki etkilerine değinen Dr. Zeki Öztürk, Ahmet Mucip Kemalyeri’nin de hem Çanakkale’de hem Gence’de Kafkas İslam Ordusu’nda hem de Karabağ’ın Ermeni işgalinden kurtarılması için gönderilen orduda yer aldığını anlattı.
Mehmet Âkif Ersoy gibi Ahmed Cevad’ın da duygularını şiirlerine dökerek halka ilham vermeye çalıştığını anlatan Dr. Zeki Öztürk, Çırpınırdı Karadeniz şiirinin yazıldığı tarihte Türk halkı için bir umut ışığı olduğunu ve Türk halkı için adeta marş haline geldiğini ifade etti.
Çanakkale Zaferi’nin ve Milli Mücadele’nin inanç ve mücadeleyle kazanıldığını vurgulayan Dr. Zeki Öztürk, Çanakkale’de ve Milli Mücadele’de Azerbaycanlı kardeşlerimizin tüm imkânlarıyla yanımızda olduğunu vurguladı.
Azerbaycan’ın Karabağ’ı Ermeni işgalinden kurtarmak için vermiş olduğu 44 günlük mücadeleye de değinen Dr. Zeki Öztürk, Türkiye’nin “Karabağ Azerbaycan’dır” anlayışını benimsediğini ve haklı davasında Azerbaycan’ın yanında olduğunu ifade etti. Günümüzde Azerbaycan-Türkiye ilişkilerinin çok iyi olduğunu söyleyen Dr. Zeki Öztürk, her iki ülkenin birlik ve beraberlik içinde olduğu müddetçe daha da güçlü olacağını dile getirdi. Dr. Zeki Öztürk konuşmasını “Her daim yaşasın Türkiye Azerbaycan kardeşliği” diyerek tamamladı.
Gence Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Pervin Kerimzade ise dini, dili, milliyeti ve tarihi köklerinin bir olduğunu ifade ettiği Azerbaycan ve Türkiye’nin her zaman kardeş olduğunu söyledi. Haydar Aliyev’in “Bir millet, iki devlet” ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Sevincimiz bir, kederimiz bir” sözlerine dikkati çeken Prof. Dr. Pervin Kerimzade, bu sözlerin iki ülke halkını birleştirdiğini dile getirdi.
Çanakkale’de 3 binden fazla Azerbaycanlının şehit olduğunu söyleyen Prof. Dr. Pervin Kerimzade, konuşmasına şöyle devam etti: “Zor günlerde her zaman Azerbaycan Türkiye’nin, Türkiye ise Azerbaycan’ın yanında olmuştur. Biz bunu 100 yıl sonra Karabağ Savaşı’nda gördük. 44 günlük vatan muharebesinde Karabağ’da vatan bayrağının dalgalanmasında Türkiye her zaman Azerbaycan’a manevi ve siyasi destek gösterdi. Karabağ’da Azerbaycan bayrağının dalgalanmasında da Türkiye’nin desteği olmuştur. Biz bu dostluğun, bu kardeşliğin nelere kadir olduğunu gördük.”
Açılış konuşmalarının ardından yöneticiliğini Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gıyasettin Aytaş’ın yaptığı panele geçildi. Panelde; Yozgat Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci Şahin “Çanakkale Savaşları”; Gence Devlet Üniversitesi Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cavid Bağırzade “Azerbaycan İstiklâl Şairi Ahmet Cevad ve Ait Olduğu Müslüman Hayriye Kurumunun 1. Dünya Savaşı Yıllarındaki Çalışmaları”, Prof. Dr. Gıyasettin Aytaş “İstiklâl Şairi Mehmet Âkif’in Gözüyle İstiklâl, İstikbal ve Çanakkale” , Gence Devlet Üniversitesi Tarih Coğrafya Fakültesi Genel Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Bahtiyar Muharremov ise “Çanakkale Savaşları ve Azerbaycanlılar” konularında sunum yaptı.
Panelin sonunda Ahmed Cevad’ın torunu Cavad Axundzade de yayına katılarak programın düzenlenmesinde emeği geçenlere teşekkür etti. Axundzade, Türk dünyasına bağlı olduğunu söyleyerek Ahmet Cevad’ın adını gururla taşıyacağını söyledi
Görüş, istek ve değerlendirmelerinizi bize iletin.